Радиаторын дагалдах хэрэгсэл – Термостат хаалтын тодорхойлолт

Термостат хаалт ( Thermostatic Valve ) нь радиатор дээр суурилуулж өрөөний температурыг автоматаар удирдах зориулалттай төхөөрөмж юм. Энэ хаалт нь өрөөний температурыг мэдэрч, радиатор руу орох халуун усны урсгалыг тохируулан, эрчим хүчний хэмнэлт болон тав тухтай орчныг хангадаг.

Хэрэглэгч тохиргоон дээр хүссэн температурын түвшнийг урьдчилан сонгосноор, уг хаалт нь радиаторын ажиллагааг автоматаар удирдаж, халаалтын зардлыг бууруулж, өрөөний температурыг тогтвортой барьж өгдөг.

Термостат хаалтын үзүүлэлт ба гүйцэтгэлийн онцлог

Эрчим хүчний хэмнэлттэй – Термостат хаалт нь өрөөний бодит температурын хэрэгцээг мэдэрч, халуун усны урсгалын хэмжээг автоматаар тохируулдаг. Ингэснээр эрчим хүч дэмий зарцуулагдахгүй, дотор орчныг ая тухтай дулаан байлгаж, эрчим хүчний хэрэглээг буурууллна. Судалгаагаар, зөв ашиглавал халаалтын эрчим хүчний хэрэглээг 15% – 20% хүртэл бууруулах боломжтой.

Тав тух өндөр түвшинд – Энэ хавхлага нь өрөөний температурын өөрчлөлтийг агшин зуур мэдэрч, автоматаар тохируулалт хийдэг тул температурын савлагааг зогсоож, илүү тогтвортой, тав тухтай дулаан орчин бүрдүүлнэ.

Нарийн тохиргоо – Зарим термо хавхлагууд нь өндөр нарийвчлалтай температур тохируулах боломжтой. Жишээлбэл, цахилгаан термо хавхлагын температурын нарийвчлал ±0.5℃ хүрч чаддаг бөгөөд энэ нь янз бүрийн орчны хатуу шаардлагатай температурын хэрэгцээг хангаж чадна.

Термостат хаалтын хэрэглээний хүрээ

Барилгын халаалт – Хамгийн түгээмэл хэрэглээний нэг. Төвлөрсөн халаалтын системд радиатор эсвэл халаалтын хоолойд суурилуулсан термостат хаалт（ хавхлага ）нь өрөөний температурын дагуу халуун усны урсгалыг автоматаар тохируулдаг. Энэ нь дотор орчны тав тухыг нэмэгдүүлээд зогсохгүй эрчим хүчний хэмнэлт, хэрэглээний бууралтыг хангана. Мөн гэр бүлийн тоолууртай халаалтын системд термо хавхлага нь өрх бүрд дулааны хэмжилт, температурыг бие даан удирдах гол төхөөрөмж болдог.

Аж үйлдвэрийн процессын удирдлага – Химийн, эмийн, хүнсний үйлдвэрлэл зэрэг олон процесс температурын хатуу шаардлагатай байдаг. Термо хавхлагыг урвалжийн сав, дулаан солилцуур зэрэг төхөөрөмжийн хоолойд суурилуулснаар шингэний температурыг нарийн хянаж, үйлдвэрлэлийн үйл явц, бүтээгдэхүүний чанарыг тогтвортой байлгадаг. Жишээ нь, эм үйлдвэрлэлийн явцад урвалжийн саван дахь температурыг нарийн хязгаарт барих шаардлагатай. Термо хавхлага нь хөргөх эсвэл халаах орчны урсгалыг реал цагийн горимд тохируулан эмийн чанар, гарцыг хангадаг.
Агааржуулалт ба хөргөлтийн систем – Төвлөрсөн агааржуулалтын системд термо хавхлага нь хөргөсөн эсвэл халсан усны урсгалыг удирдан, агааржуулалтын төхөөрөмжийн гаралтын агаарын температурыг янз бүрийн хэсгийн хэрэгцээнд тохируулдаг. Мөн зарим жижиг хэмжээний агааржуулалтын системд термо хавхлагыг дотор төхөөрөмжийн хоолойд суурилуулснаар өрөөний температурыг мэдэрч хөргөгчийн бодисын урсгалыг автоматаар тохируулж, агааржуулалтын эрчим хүчний үр ашиг, тав тухыг сайжруулдаг.

Термостат хаалтын давуу талууд

Эрчим хүчний хэмнэлттэй шийдэл – Термо хавхлага нь хэрэглээг бууруулж, халаалтын зардлыг мэдэгдэхүйц хэмнэдэг.
Автомат удирдлага – Температурт тааруулан өөрөө тохирдог тул хэрэглэгч байнга гараар тохируулах шаардлагагүй.
Нарийн тохиргоо – Өрөөний температурыг яг хүссэн хэмжээнд барих боломжтой.
Дулааны жигд хуваарилалт – Өрөө бүрт тохирсон дулааныг өгч, хэт халах болон хөрөхөөс сэргийлнэ.

Термостатын хаалтын ажиллах үйл явц:

‌Температурыг мэдрэх‌
Термостат орчны дулааныг мэдрэгчээр (жишээ нь: биметалл хавтан, термистор) тасралтгүй хянадаг.

‌Тогтоосон утгатай харьцуулах‌
Хэрэглэгч тогтоосон температурт хүрэхэд мэдрэгч нь термостатын “мэдрэх” блокт дохио илгээж, харьцуулагч механизм ажиллаж эхэлнэ.

‌Цахилгаан гүйдлийг таслах‌
Орчны температур ‌тогтоосон дээд хязгаараас давсан‌ үед термостат цахилгаан хэлхээг таслан, бойлер, халаалтын төхөөрөмж зэрэг дулааны эх үүсвэрийг ‌унтраана‌.

Суурилуулалт

Зөв байршилд угсрах – Радиаторын оролтын хоолойд үйлдвэрлэгчийн зааврын дагуу суурилуулна.
Хаалтын чиглэл зөв байх – Усны урсгалын чиглэлийг анхаарч суурилуулах нь чухал.
Термостат толгойг зөв байрлуулах – Хэт халалттай хэсэгт (жишээ нь нарны гэрэл шууд тусах цонхны дор) тавихгүй байх нь тохиромжтой.

Арчилгаа, цэвэрлэгээ

Тогтмол шалгах – Хавхлага хэвийн ажиллаж байгаа эсэхийг тогтмол үзлэг хийнэ.

Тоос, шороог арилгах – Хавхлагын гадна хэсгийг тоос шороогүй байлгаж, ажиллагаанд саад болох зүйлсийг арилгах.

Ажиллагаа гацах үед цэвэрлэх – Удаан ашигласны дараа дотор бохирдол үүсвэл задлаж цэвэрлэх, шаардлагатай бол мэргэжлийн засвар үйлчилгээ хийлгэх.

Дүгнэлт

Термо удирдлагатай радиаторын хавхлага (Термостат хаалт) нь эрчим хүчийг хэмнэх, өрөөний температурыг нарийн хянах, дулааныг жигд тараах, тав тухыг хангах орчин үеийн шийдэл юм. Зөв суурилуулалт, тогтмол арчилгаатай байвал олон жил найдвартай ажиллаж, халаалтын системийн үр ашгийг эрс нэмэгдүүлдэг.